BCAA - co chciałbyo o nich wiedzieaż
Zapewne czytaliocie wiele publikacji o BCAA czyli aminokwasach o rozga3ezionych 3ancuchach. Jedne były lepsze, drugie gorsze, ale większość z nich nie t3umaczy3a wystarczająco dobrze mechanizmu ich działania. Niestety, wszystkie albo prawie wszystkie b3ednie interpretowa3y role BCAA w fizjologii wysiłku.
Uważam, że ten, kogo interesuje zagadnienie wspomagania, powinien poznaa ich 'prawdziwe oblicze'.
Czego dowiadujemy sie o BCAA z popularnych publikacji?
BCAA to: leucyna, izoleucyna i walina. Stanowi1 one około 30% masy w3okien mięśniowych. Mog1 być wykorzystywane do produkcji energii rownie łatwo jak weglowodany. Dlatego podczas wysiłku, po zubożeniu puli glikogenu (forma magazynowa weglowodanow), BCAA są odszczepićne od w3okien mięśniowych, by s3u?ya jako paliwo. Taka sytuacja prowadzi do nasilenia procesu katabolizmu - rozpadu bia3ek mięśniowych. Podanie BCAA w kapsu3ce dostarcza wiec aminokwasów do produkcji energii i powstrzymuje katabolizm.
Brzmi to wszystko pieknie i logicznie, jednak niewiele ma wspólnego ze stanem faktycznym.
To czego nie wiedzieliomy, a powinniomy wiedziea o BCAA!
Jeżeli to, co przeczytaliocie powyżej byłoby ca31 prawd1, to po co stosowaa BCAA - wystarczy3oby uzupe3nia weglowodany. Dostarczając weglowodanow, dostarczalibyocie substancji energetycznych i BCAA nie byłoby odszczepićne od w3okien mięśniowych. Takie rozumowanie jest jeszcze piękniejsze i daleko bardziej logiczne. Jednak podawanie węglowodanów nie powstrzymuje katabolizmu wysiłkowego. Natomiast podanie BCAA znakomicie 3agodzi ten katabolizm.
Wniosek - musi istniea inny mechanizm, poprzez który oddziaływują te aminokwasy.
Faktycznie - mechanizm taki istnieje!
Po prostu, przyczyny katabolizmu wysiłkowego są bardziej zło?one, a zubożenie zasobow glikogenu to jedynie mało znacz1cy element.
Wyjaonienie tych przyczyn jest mniej wiecej takie...
Pracujące mięśnie potrzebują energii. Organizm dostarcza mięśniom energii głównie w taki sposob, że 'dzieli' duże cz1steczki pewnych substancji na ma3e fragmenty, a następnie 31czy je z tlenem, czyli po prostu spala. Identycznie postepuje gospodarz, ogrzewając swoj dom - r1bie szczapy drewna na mniejsze drzazgi do pieca - produkując energie.
W organizmie caly ten proces jest precyzyjnie kontrolowany. Ten, kto siedział kiedyś przy wiejskim piecu wie, że czasami z popielnika może poszybowaa iskra i spaoa na pod3oge. Podobne zjawiska zachodz1 w komorkach. Takimi wymykającymi sie spod kontroli 'iskierkami' są wolne rodniki. Gdy wolny rodnik - organiczna iskierka 'upadnie' na b3one biologiczn1, ta zaczyna sie '?arzya'. '—arzenie sie' b3ony biologicznej nazywane jest przez biochemie 'lawin1 wolnych rodnikow'. W sytuacji, gdy organizm zmuszony jest produkowaa wiele energii ( np. podczas treningu ), po komorkach 'skacze' dużo iskierek. Zwieksza sie ryzyko 'podpalenia' b3ony. 'Roz?arzone' b3ony trac1 zdolności izolacyjne. Jeżeli dojdzie do os3abienia zdolności izolacyjnej b3on organelli komorkowych, skutki mogą być rozmaite.
Pewne organelle zwane lizosomami zawierają w swym wnętrzu enzymy trawi1ce białka, identyczne jak te, znajdujące sie w przewodzie pokarmowym. Gdy s3abnie zdolność izolacyjna b3on lizosomalnych, enzymy te przedostają sie do wnętrza komorki. Trawi1 one w3okna mięśniowe, co jest głównym mechanizmem katabolizmu wysiłkowego.
Jak 'okie3zaa' enzymy?
Enzymy rozbijają białka na aminokwasy, czyli obiektem ataku enzymów są białka. Enzymy są również obiektem ataku ze strony aminokwasow, które 'atakują' je i unieczynniają. Ten efekt nauka okreola mianem sprzeżenia zwrotnego.
Reasumując - enzymy trawi1 białka rozbijając je na aminokwasy do momentu, aż aminokwasów nagromadzi sie tak wiele, że beda one w stanie unieczynnia enzymy. Mechanizm sprzeżenia zwrotnego chroni organizm przed niebezpieczn1 dla życia utratą białka.
A co by było, gdyby w komórce znalazł sie nadmiar wolnych aminokwasów jeszcze przed 'oswobodzeniem' enzymow?
Aminokwasy unieczynniają enzymy, zanim te przystąpi1 do pracy - katabolizm zostaje powstrzymany. Podczas wysiłku mniej bia3ek ulegnie rozbiciu.
To właśnie zadanie dla BCAA. W ich obecnooci enzymy szybko trac1 aktywnooa. Po3ykając kapsu3ki wype3nione wolnymi BCAA, zwiększasz poziom tych aminokwasów w komorkach mięśniowych. W ten sposob ochraniasz mięśnie przed rozpadem podczas treningu.
Efekt działania BCAA można spotegowaa.
Istnieją substancje, które 'wspo3pracują' z BCAA. Substancje wychwytujące wolne rodniki mogą okazaa sie tutaj niezwykle pomocne. Stabilizując b3ony lizosomow, beda one ogranicza3y ekspansje enzymów do orodowiska komorek. Natomiast te enzymy, którym uda sie 'uciec', zostaną pozbawione aktywnooci przez BCAA. Oto powod, dla którego warto stosowaa BCAA 31cznie z antyoksydantami . Najskuteczniejsze beda tu antyoksydanty, które działają w obrebie b3on biologicznych - witamina E, koenzym Q1 i kreatyna.
Przyk3adowy program kszta3tujący masę i siłe mięśniową z zastosowaniem antykatabolikow:
Do posiłku poprzedzającego trening
1 mg witaminy E;
3 mg koenzymu Q10;
Bezpośrednio przed treningiem
4 - 6 gram BCAA;
Bezpośrednio po treningu
4 - 6 gram BCAA;
4 - 6 gram kreatyny;
1 mg witaminy E;
3 mg koenzymu Q10;
Myśle,że ten skrót (no może obszerny )wyjaoni wszystkim o co chodzi ......
?rod3o:
Magazyn 'KiF' nr 2
